Καρκίνος Στόματος
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα είναι μια από τις συχνότερες μορφές καρκίνου και εμφανίζεται κυρίως σε άνδρες μέσης ηλικίας.
Κωνσταντίνος Ψωμαδέρης MD, DDS, PhD – Καρκίνος Στόματος
Ο στοματογναθικός καρκίνος είναι μια σοβαρή κακοήθης νόσος που πρέπει να αντιμετωπιστεί εγκαίρως και αποτελεσματικά. Συνήθως ξεκινά σαν έλκος στη στοματική κοιλότητα ή διόγκωση σε οποιοδήποτε μέρος του στόματος με έντονη τάση να μεθίσταται στους τραχηλικούς λεμφαδένες. Η Γναθοπροσωπική Χειρουργική κατέχει ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση του στοματογναθικού καρκίνου.
Διαβάστε επίσης: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον καρκίνο της στοματικής κοιλότητας
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος (ΑΚΣ) είναι από τους 10 συχνότερους καρκίνους, κυρίως σε άνδρες μέσης ηλικίας. Η παθογένεια είναι πολύπλοκη και περιλαμβάνει τη συσσώρευση πολλαπλών χρωμοσωμικών, γενετικών και επιγενετικών αλλοιώσεων σε γονίδια που ελέγχουν τον κυτταρικό κύκλο, την επιβίωση του κυττάρου και την αγγειογένεση.
Το ακριβές αίτιο πρόκλησης του καρκίνου του στόματος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που είναι καθοριστικοί τόσο για την εμφάνιση όσο και για την εξέλιξή του. Οι κυριότεροι είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ και η λοίμωξη από HPV (κονδυλώματα στόματος). Παρόλα αυτά, οι περισσότερες ευθύνες για την εμφάνιση καρκίνου του στόματος αποδίδονται στο κάπνισμα.
Διαβάστε επίσης: Ποια είναι τα πιο βασικά συμπτώματα του καρκίνου στόματος
Όσον αφορά τον καρκίνο στα χείλη, έχει ενοχοποιηθεί η υπερέκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία. Τέλος, ασθενείς που παρουσιάζουν προκαρκινικές βλάβες όπως η λευκοπλακία και η ερυθροπλακία έχουν πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του στόματος.
Οι βλάβες οι οποίες μπορούν δυνητικά να οδηγήσουν σε ανάπτυξη καρκίνου, ονομάζονται προκαρκινικές βλάβες. Οι κύριες κλινικές μορφές ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος που πρέπει να σας οδηγήσουν στον ειδικό περιλαμβάνουν:
- Έλκωση με επηρμένα χείλη και ανώμαλο βλαστικό πυθμένα (ενδοφυτική βλάβη)
- Πληγή που δεν επουλώνεται σε διάστημα δύο εβδομάδων
- Διόγκωση με ανώμαλη ή εξελκωμένη επιφάνεια (εξωφυτική βλάβη)
- Πάχυνση του βλεννογόνου του στόματος
- Περιοδοντική νόσο
- Δυσκολία στην κατάποση, ομιλία και τη διάνοιξη του στόματος.
- Διόγκωση της περιοχής του λαιμού
- Λευκοπλακία – Ερυθροπλακία – Ερυθρολευκοπλακία
Διαβάστε επίσης: Ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κίνδυνου για εμφάνιση καρκίνου στο στόμα
Σε περίπτωση που παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να το αναφέρετε άμεσα στον γιατρό σας.
Μάλιστα αναπτύσσεται συχνότερα:
- Στη γλώσσα (50%) (πλάγια χείλη, κάτω επιφάνεια)
- Στο έδαφος του στόματος (35%)
- Στο ερυθρό κράσπεδο του κάτω χείλους (20%-30%)
Κατά τα πρώτα στάδια του στοματικού καρκίνου η βλάβη είναι ασυμπτωματική. Σε μεταγενέστερα στάδια παρατηρείται πόνος, δυσφαγία, ωταλγία, αιμορραγία και μειωμένη κινητικότητα της γλώσσας.
Διαβάστε επίσης: Ποιοι παράγοντες μας προδιαθέτουν για την εμφάνιση καρκίνου στο στόμα
Η διάγνωση περιλαμβάνει τον εντοπισμό ελκώσεων/διογκώσεων φλεγμονώδους αρχής, λοιμώδους ή νεοπλασματικής αιτιολογίας και η πρόγνωση εξαρτάται από:
- To στάδιο της νόσου
- Τις λεμφαδενικές μεταστάσεις (αριθμός, επίπεδο, εξωτερική επέκταση)
- Tην εντόπιση
- Τον βαθμό διαφοροποίησης
- Τη γενική υγεία του ασθενούς και τις Συννοσηρότητες
Ο προληπτικός έλεγχος των ομάδων υψηλού κινδύνου, δηλαδή των καπνιστών και των ατόμων που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, συμβάλλει σημαντικά στην πρόγνωση της νόσου.
Η πρόληψη αναφέρεται:
Διαβάστε επίσης: Τι μετρά πρέπει να λαμβάνει ο καθένας μας για την πρόληψη του καρκίνου στόματος.
Στη στοματική κοιλότητα αναπτύσσονται πολλές μη καρκινικές βλάβες όπως ινώματα, κοκκιώματα, επουλίδες, φλεγμονές κ.λπ. Με βάση όμως τη βασική αρχή της οδοντιατρικής ότι οτιδήποτε παρεκκλίνει της φυσιολογικής όψης στον βλεννογόνο του στόματος θα πρέπει να ελέγχεται, είναι σημαντικό να αναζητήσουμε τη διάγνωση και τη θεραπεία.
Κάποιες προκαρκινικές βλάβες αντιμετωπίζονται με συχνή παρακολούθηση, με ή χωρίς κάποια άλλη θεραπεία. Η χειρουργική θεραπεία όμως παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αυτό συμβαίνει διότι στην πλειοψηφία των ασθενών απαιτείται εκτομή του όγκου, αποκατάσταση των ελλειμμάτων και στη συνέχεια φυσική αποκατάσταση για την κοινωνική επανένταξη του ασθενούς.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί και μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Η σωστή θεραπεία απαιτεί την εμπειρία και τη γνώση ενός καταξιωμένου Γναθοχειρουργού.
Η πρόληψη αναφέρεται:
- Στην αναγνώριση και αποφυγή των διαφόρων αιτιολογικών παραγόντων
- Στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία σε πρώιμο στάδιο.
Διαβάστε επίσης: Τι μετρά πρέπει να λαμβάνει ο καθένας μας για την πρόληψη του καρκίνου στόματος.
Στη στοματική κοιλότητα αναπτύσσονται πολλές μη καρκινικές βλάβες όπως ινώματα, κοκκιώματα, επουλίδες, φλεγμονές κ.λπ. Με βάση όμως τη βασική αρχή της οδοντιατρικής ότι οτιδήποτε παρεκκλίνει της φυσιολογικής όψης στον βλεννογόνο του στόματος θα πρέπει να ελέγχεται, είναι σημαντικό να αναζητήσουμε τη διάγνωση και τη θεραπεία.
Κάποιες προκαρκινικές βλάβες αντιμετωπίζονται με συχνή παρακολούθηση, με ή χωρίς κάποια άλλη θεραπεία. Η χειρουργική θεραπεία όμως παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αυτό συμβαίνει διότι στην πλειοψηφία των ασθενών απαιτείται εκτομή του όγκου, αποκατάσταση των ελλειμμάτων και στη συνέχεια φυσική αποκατάσταση για την κοινωνική επανένταξη του ασθενούς.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί και μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Η σωστή θεραπεία απαιτεί την εμπειρία και τη γνώση ενός καταξιωμένου Γναθοχειρουργού.
Η αποκατάσταση του προσώπου και των γνάθων αποτελεί χειρουργική πρόκληση, καθώς περιλαμβάνει την αποκατάσταση τόσο του οστικού υποστρώματος όσο και των μαλακών μορίων. Είναι δυνατή η αποκατάσταση της δομής και της λειτουργίας της κάτω γνάθου με μεταφορά οστού και μαλακών ιστών από άλλα μέρη του σώματος και τοποθέτηση πάνω στο μόσχευμα οστεοενσωματούμενων εμφυτευμάτων. Πάνω σε αυτά μπορούν να στηριχθούν προσθετικές εργασίες οι οποίες θα αποκαταστήσουν τη λειτουργία της μάσησης καθώς και την εμφάνιση του ασθενούς.
Διαβάστε επίσης: Πρωτοποριακή αφαίρεση όγκου προσώπου
Η αποκατάσταση της συνέχειας της κάτω γνάθου είναι απαραίτητη σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση κακοήθους όγκου του στόματος. Τα αυτομοσχεύματα λαμβάνονται από τη λαγόνια ακρολοφία, την περόνη και την ωμοπλάτη. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις, η άμεση τοποθέτηση εμφυτευμάτων επιτρέπει τη γρήγορη αποκατάσταση της λειτουργίας του στοματογναθικού συστήματος.